Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου 2019

Ο Όμηρος και η πολική αρκούδα...

Περίεργα πράγματα... Ενώ τα σημερινά παιδιά δείχνουν απόλυτα εξοικειωμένα με σκηνές βίας, μόλις στο μάθημα αναφερθεί μια βίαιη σκηνή, αμέσως  αρχίζουν να διαμαρτύρονται! Λες στην αρχή πως το κάνουν έτσι, για πλάκα... Μα αυτά συνεχίζουν! Τόση ευαισθησία πια;
Συνηθίζουμε να λέμε ότι μια εικόνα ίσον χίλιες λέξεις. Ναι, γνωστή η δύναμη της εικόνας... Όμως ας μην ξεχνάμε ότι ο θεατής έχει ένα ακαταμάχητο όπλο ενάντια στην εικόνα που απρόσκλητη και ανεπιθύμητη εισβάλλει στο νου του. Μπορεί να κλείσει τα μάτια!!! Ναι, τόσο απλά να κρατήσει μακριά από νου και υποσυνείδητο ό,τι τον φοβίζει ή του προκαλεί αποστροφή.
Στη Λογοτεχνία όμως τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Η περιγραφή μιας εικόνας ή μιας σκηνής τρυπώνει μέσα μας άμεσα και μας βρίσκει ανυπεράσπιστους. Είναι το γνωστό κόλπο που λες σε κάποιον να ΜΗ σκεφτεί για ένα δευτερόλεπτο μια...πολική αρκούδα!!! Ο εγκέφαλος δεν καταλαβαίνει από όχι, μη και δεν. Αρπάζει το μήνυμα,  φτιάχνει την εικόνα και την προβάλλει στην εσωτερική μας οθόνη, πριν καλά καλά τελειώσει η περιγραφή που λέγαμε...
Αν στην τρομερή αυτή δύναμη του λόγου συνυπολογίσουμε την "αθωότητα" των ακροατών των Επών, καθώς ήταν τελείως αμάθητοι από ταινίες και βίντεο με κάθε λογής υλικό, εύκολα καταλαβαίνουμε πόσο συγκλονιστικά επιδρούσε ο Ποιητής σε καρδιές και μυαλά... Η "αθωότητα" αυτή είναι δεδομένη και διαρκής σε όλη την αρχαιότητα. Παραδίδονται πληροφορίες που θέλουν τους θεατές μιας τραγωδίας καθώς έφευγαν από το θέατρο να παραμιλούν με λόγια της παράστασης, βρισκόμενοι σε πραγματικό ντελίριο!!!
Ήξερε λοιπόν ο Όμηρος την επίδραση του λόγου. Ασφαλώς και την ήξερε... Γι' αυτό και τολμά κάπου κάπου να γίνει ανατριχιαστικά ρεαλιστικός. Να διαμελίσει   τους δύστυχους συντρόφους του Οδυσσέα, για να ταΐσει τον Πολύφημο  ή να συντρίψει το κρανίο του Κεβριόνη και να βγουν τα μάτια του ή να μπήξει τη λόγχη στο λαιμό του Έκτορα τόσο όμως ώστε να μπορεί να μιλάει... Απίστευτες ανατομικές λεπτομέρειες. Σε στιγμές σοφά επιλεγμένες, ώστε να καρφώνονται στο νου και μαζί τους να κρέμονται για πάντα και όλες οι όμορφες, ανθρώπινες, τρυφερές και απαλές σκηνές που με ανάλογη μαεστρία κεντάει...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου